Ondanks de positieve berichten over het toenemende aantal starters in ons land, blijven we duidelijk achter op de rest van Europa. Dat heeft ook negatieve gevolgen voor ons economisch potentieel. Een brede beleidsaanpak gericht op het versterken van de ondernemingsdynamiek zou perfect passen in het relance uit deze crisis.
Naar jaarlijkse gewoonte publiceerden Graydon, Unizo en UCM deze week hun Startersatlas, met een analyse van het aantal startende ondernemingen in België. En naar even goede gewoonte nam het aantal starters ook vorig jaar verder toe, en dat al voor het zesde jaar op rij. De stijging in 2020 werd volledig in Vlaanderen gerealiseerd, in Brussel en Wallonië was er een daling van het aantal starters. Tegen de achtergrond van de coronacrisis en de daarmee gepaard gaande economische onzekerheid zijn dat spectaculaire cijfers. Toch moeten daar wat kanttekeningen bij geplaatst worden.
België heeft – op Griekenland – na het laagste aantal nieuwe ondernemingen van Europa
Het aantal starters in België mag dan al jaren toenemen, we vertrokken wel van een opmerkelijk laag niveau. In de periode 2010-2018 (de recentst beschikbare Europese cijfers) lag het aantal nieuwe ondernemingen in België op 6,4% van het totale aantal ondernemingen. Dat is op Griekenland na het laagste van Europa. In de Scandinavische landen lag het aantal starters in die periode gemiddeld op 8,7%, in de buurlanden op 9,4%.
Een gezonde ondernemingsdynamiek is belangrijk voor een economie. Nieuwe ondernemingen zijn goed voor de concurrentie, kunnen met een soort trial-and-error-aanpak nieuwe ideeën/concepten introduceren in de economie en zijn bevorderlijk voor de productiviteitsgroei en dus de algemene welvaartscreatie. De Belgische economie wordt al langer gekenmerkt door een opvallend stabiel ondernemingslandschap: er komen relatief weinig nieuwe ondernemingen bij en er verdwijnen ook relatief weinig ondernemingen. Internationale vergelijkingen tonen aan dat onze economie baat zou hebben bij een dynamischer ondernemingslandschap.
Op vlak van ondernemingsdynamiek blijven we duidelijk achter op vergelijkbare Europese landen
Het toenemende aantal starters in ons land, zelfs in coronatijden, is goed nieuws. Maar dat mag niet afleiden van het feit dat we op vlak van ondernemingsdynamiek duidelijk achter blijven op vergelijkbare Europese landen. Dat is te wijten aan verschillende factoren: administratieve lasten bij de opstart van een onderneming, afschermende regulering van bepaalde activiteiten, een minder positief ondernemingsklimaat, beperkte aandacht voor ondernemerschap in het onderwijs… Voor ondernemerscultuur staat België in de internationale rangschikking van het World Economic Forum pas op een 29e plaats. Het beleid moet dan ook inzetten op verschillende sporen om de ondernemingsdynamiek in onze economie te versterken. Dat soort maatregelen hoeft trouwens niet veel te kosten en zou perfect passen in het relancebeleid uit deze crisis.
De auteur Bart Van Craeynest is hoofdeconoom bij Voka en auteur van het boek Terug naar de feiten
