Europese Unie trots op gerealiseerde emissiereducties; milieubeweging blijft kritisch

De voorbije drie decennia is de Europese Unie erin geslaagd om zijn uitstoot van broeikasgassen met 34 procent te verminderen. Dat resultaat was veel beter dan de doelstelling – een inkrimping met 20 procent – die oorspronkelijk naar voren was geschoven. Dat stelt het European Environment Agency (EEA) in een rapport voor het United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC).

Het rapport van het Europese milieuagentschap bevestigde voorlopige gegevens die er al op wezen dat de Europese Unie op schema lag om zijn klimaatdoelstellingen voor het einde van het voorbije decennium te halen. “De Europese Unie stelde dat de reductiedoelstellingen van 20 procent al waren bereikt vooraleer de lockdowns van de coronacrisis de emissieniveaus begonnen te beïnvloeden”, werd in het rapport aangevoerd.

Impact

Twee jaar geleden, toen de lidstaten van de Europese Commissie hun economieën sloten om de uitbraak van het coronavirus in te dammen, daalde de uitstoot met 11 procent”, werd in het rapport benadrukt.

“Dit bewijst dat de lockdowns daadwerkelijk een substantiële impact op het terugdringen van de uitstoot hebben gehad. Toch bevestigen de gegevens tegelijkertijd een neerwaartse trend over dertig jaar, die ertoe heeft geleid dat de Europese Unie zijn emissiedoelen heeft bereikt.”

In die periode werden de Europese emissiereducties vooral gedreven door het toenemende gebruik van hernieuwbare energiebronnen en de vervanging van steenkool door gas als grondstof voor de elektriciteitsopwekking.

Uit het rapport bleek tevens dat het steenkoolverbruik over een periode van drie decennia een sterke daling kende. Over een tijdsbestek van dertig jaar viel die consumptie tot een derde terug. Een lagere vraag naar verwarming door de warmere Europese winters had daarbij een impact.

Maar hoewel de verwerkende industrie een algemene daling van de uitstoot liet optekenen, werden toch ook een aantal opmerkelijke uitzonderingen geregistreerd. In het transport en de koeling en airconditioning steeg de uitstoot met koolstofdioxide met respectievelijk 53 miljoen ton en 80 miljoen ton.

Verenigd Koninkrijk en Duitsland

Hoewel bijna alle lidstaten erin slaagden hun uitstoot te verminderen, kon de daling toch vooral aan het Verenigd Koninkrijk en Duitsland worden toegeschreven. Die twee landen namen de voorbije dertig jaar 47 procent van de totale reductie voor hun rekening.

“Nu het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat en de uitstoot door het economisch herstel na de coronacrisis weer stijgt, zullen de cijfers van de toekomstige rapporten misschien niet zo rooskleurig ogen”, waarschuwen experts.

De emissies stegen in de lente van vorig jaar met 18 procent. De Europese uitstap uit steenkool werd vorig jaar bovendien door de stijgende gasprijzen een halt toegeroepen. Hierdoor werd de omschakeling van steenkool naar gas ontmoedigd.

“De daling van 11 procent in het laatste jaar van het onderzoek is vanuit klimaatperspectief goed nieuws, maar dat succes wordt waarschijnlijk vooral veroorzaakt door de uitbraak van de coronapandemie en de daarmee gepaard gaande afname van de algehele economische activiteit”, beklemtoonde Wijnand Stoefs, analist van de denktank Carbon Market Watch.

Onvoldoende ambitieus

“We verwachten dan ook dat de cijfers weer zullen opveren”, wierp Stoefs dan ook op. “Uit het European Emissions Trading Scheme blijkt dat de uitstoot vorig jaar alvast met 7,3 procent is gestegen.”

“Zoals het Europees milieuagentschap duidelijk heeft gemaakt, bestaat er een ernstig risico op een opleving van de emissies”, merkte ook Camille Maury, woordvoerder van het European Policy Office van het World Wildlife Fund (WWF), op. “Ook de verdere hervormingen van de Europese emissiemarkt liggen niet op schema om onze doelstellingen voor klimaatneutraliteit te verwezenlijken.”

De milieugroeperingen vonden dat de Europese Unie de lat voor de emissiereducties veel te laag heeft gelegd. “De doelstellingen waren niet voldoende ambitieus en werden dus zonder echte inspanningen bereikt”, beklemtoonde Stoefs. “Het is duidelijk dat er ambitieuzere doelen, ook voor het einde van dit decennium, moeten worden gesteld.”

De Europese Unie maakte vorig jaar bekend tegen het einde van dit decennium in zijn emissies een reductie van 55 procent te willen realiseren. Tegen het midden van de eeuw moet een klimaatneutraliteit worden bereikt.

(ns)

Meer