‘Nog even volhouden.’ Het begint stilaan op een afgezaagde draaiorgeldeun te lijken. Sommige experts zouden ons land liefst op slot houden tot de laatste Belg gevaccineerd is. Maar de vaccinatie-achterstand die de EU – en daarmee ook ons land – ondertussen oploopt, zal voor een zware factuur zorgen.

In een interview met de Franse zakenkrant Les Echos kondigde EC-voorzitter Ursula von der Leyen dinsdag aan dat de EU naar een hogere versnelling schakelt in de strijd tegen de mutaties van het coronavirus.

De Europese Commissie lanceert daarom woensdag het onderzoeksprogramma ‘Hera incubator’, gewijd aan de studie van de Covidmutaties. Met ‘aanzienlijke financiële middelen’ zal het ‘laboratoria, gezondheidsautoriteiten, wetenschappers en de Europese Commissie’ samenbrengen, zei von der Leyen dinsdag in Les Echos.

Europa gaat dus versnellen, aldus de EC-baas. Aan het tempo dat we vandaag vaccineren, zou enkel het tegenovergestelde verbazen. 

Lachen met Amerika

Dagelijks worden we om de oren geslagen met de vaccinatiecijfers in Israël, het VK en de Verenigde Arabische Emiraten. Maar die extremen zijn niet eens een vergelijkingspunt. Kijk naar Amerika, dat maandenlang de risée van ons continent was, omdat Trump de pandemie maar niet onder controle kreeg. Het vaccineert nu 1,5 tot 2 miljoen mensen per dag en heeft al bijna 16 procent van de bevolking tenminste eenmaal ingeënt. De Europese Unie? Niet eens 5 procent. 

Om tegen de zomer een immuniteit van 70 procent bij volwassenen te bereiken, zou de EU het aantal vaccinaties moeten verzesvoudigen, blijkt uit een studie van verzekeringsgroep Allianz en kredietverzekeraar Euler Hermes.

Landen die snelst vaccineren, zullen ook het snelst uit de economische crisis komen

De Europese schildpadstrategie zorgt niet enkel voor meer doden, ze heeft ook grote gevolgen voor ons economisch herstel.

Want de landen die snelst vaccineren, zullen ook het snelst uit de economische crisis komen. Die gaan richting een economische groei, die zich, na maanden van lockdowns, spectaculair aankondigt. Een voorrecht dat – naast de landen die snel vaccineren – vooral de Aziatische landen en China te beurt zal vallen. Omdat ze amper werden getroffen door een tweede en derde golf en de daarmee gepaard gaande mutaties. 

Onze economische opleving zal dus later op gang komen dan die van de VS of China. Economen rekenen op een vertraging van 6 maanden, op voorwaarde dat we alsnog ‘versnellen’. Deze vertraging zal in een eerste instantie trouwens weinig economische gevolgen hebben. Het zijn vooral de niet-gevaccineerde zieken die getroffen zullen worden. 

Probleem situeert zich op langere termijn

Het economisch probleem moet op langere termijn worden gezocht. De kloof tussen de Europese Unie en de twee supermachten China en de Verenigde Staten wordt steeds groter. Eén voorbeeld: volgens William Bratton, auteur van ‘China’s Rise, Asia’s Decline’, was Europa in 1999 nog goed voor 20 procent van de Aziatische handelsstromen (exclusief China). In 2019 was dit nog amper 13 procent. Het is niet onze reactie op Covid die dat gat zal dichten.

‘Europa zit in een diep gat’

‘En Europa zit in een diep gat’, aldus Erik Nielsen, groepseconoom bij UniCredit. ‘De pandemie raakt niet uitgeroeid, de uitrol van het vaccin is er eerlijk gezegd teleurstellend en daarom is het risico van een nog dieper gat reëel.’

Tenzij zij een inhaalbeweging kan maken, zal de EU gedwongen worden lockdowns of soortgelijke beperkingen te handhaven. Zelfs wanneer andere grote economieën weer volledig aan het werk gaan. Elke maand vertraging kost de EU zo’n 50 tot 100 miljard euro in gederfde winst. Zal de VS tegen Pasen het ergste achter de rug hebben, dan wordt in Europa op november gerekend.

Maar dat is korte termijn. Het echte probleem situeert zich dus op de langere termijn. Dat is spijtig, omdat de EU vrij goed reageerde op de gebeurtenissen van de afgelopen maanden. Zo gaf ze blijk van eensgezindheid inzake de brexit. De Unie ontdeed zich ook van Duitse dogma’s met financiëlesteunplannen en een – naar EU-normen – supersnel goedgekeurd herstelplan.

Maar de falende vaccinatiecampagne zal ons blijven achtervolgen, minder op korte termijn, maar zeker op langere termijn.