De pest is terug: “Zwarte dood” bedreigt 9 landen

In het Oost-Afrikaanse land Madagaskar zijn sinds 1 augustus 124 mensen overleden aan de pest. Meer dan 1.100 andere zijn besmet geraakt met de ziekte. 9 landen in de buurt van het eiland hebben al waarschuwingen uitgestuurd om te vermijden dat de ziekte zich via vliegtuigen en schepen verder verspreid. 

De pest kostte in de middeleeuwen het leven aan een derde van de Europese bevolking en wordt volgens Wikipedia veroorzaakt door een gram-negatieve bacterie, namelijk de Yersinia pestis. Die is genoemd naar de Frans-Zwitserse arts Alexandre Yersin. Die kon de bacterie in 1894 identificeren tijdens een epidemie in Hong Kong.

De plaag wordt overgedragen door de beet van insecten, meestal vlooien, die met de bacterie besmet zijn. Een andere mogelijkheid zijn minuscule druppels die in de lucht zweven ten gevolge van hoesten of niezen van een besmette persoon. De pest is het bekendste voorbeeld van een ziekte die van dieren op mensen wordt overgedragen.

Volgens de lokale autoriteiten is de uitbraak van de epidemie nu afgeremd. Minder mensen worden in het ziekenhuis opgenomen, terwijl meer mensen genezen en het ziekenhuis mogen verlaten.

Geen ongewoon verschijnsel in Madagaskar

De pest is geen ongewoon verschijnsel in Madagaskar. De epidemie werd er voor het eerst gemeld in 1898. Sinds dan zijn er meermaals epidemieën uitgebroken. Na 1980 is er zelfs sprake van een jaarlijks terugkomende epidemie. Maar de huidige epidemie overtreft de vorige in omvang. Jaarlijks worden niet meer dan 300 à 400 gevallen vastgesteld, waarbij een tiental doden moeten worden geteld.

‘Hoewel de pest een akelige ziekte is, kun je met snelle en concrete maatregelen een uitbraak snel onder controle brengen en nog meer sterfte voorkomen,’ zegt Luca Fontana, water-en-sanitatiespecialist van Artsen zonder Grenzen, op Medicalfacts.nl.

‘Als mensen tijdig behandeling krijgen voor longpest, is de kans op overleven honderd procent. Mensen die risico lopen besmet te raken, kunnen zich met een preventieve behandeling hiertegen beschermen.’

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO maakt melding van 3,248 gevallen van pest tussen 2010 en 2015, waarvan 584 met dodelijke afloop.